Spelen met aandacht: de kracht van treasure baskets in de baby- en dreumesgroep
In de drukte van een kinderdagverblijf is het soms zoeken naar momenten van rust, aandacht en verdieping in het spel. Zeker bij de allerkleinsten – baby’s en dreumessen – is het belangrijk dat we aansluiten bij hun natuurlijke nieuwsgierigheid en behoefte aan ontdekken. Een prachtige manier om dat te doen is met treasure baskets – oftewel: schattenmandjes.
Wat is een treasure basket?
Een treasure basket is een mand gevuld met zorgvuldig gekozen, alledaagse materialen die jonge kinderen uitnodigen tot ontdekken, voelen, ruiken en manipuleren. Het idee is afkomstig uit de pedagogiek van Elinor Goldschmied, die het belang benadrukte van zintuiglijke ervaringen in de vroege ontwikkeling.
Baby’s en dreumessen kunnen nog niet ‘spelen’ zoals peuters dat doen. Ze leren door te onderzoeken: met hun handen, hun mond, hun ogen. Een treasure basket biedt precies dat – een veilige, rijke verzameling van materialen die hun zintuigen prikkelen en hun nieuwsgierigheid aanwakkeren.
Wat is de meerwaarde van treasure baskets?
Voor pedagogisch medewerkers is het aanbieden van treasure baskets een laagdrempelige maar waardevolle toevoeging aan het dagritme. De voordelen zijn groot:
- Stimuleert zelfstandig spel: kinderen kiezen zelf waarmee ze willen spelen, en bepalen hun eigen tempo.
- Verlengt concentratie: doordat de inhoud steeds weer verrast, blijft het kind geboeid en kan het spel zich verdiepen.
- Ontwikkeling van zintuigen: het voelen van verschillende texturen, het horen van geluiden, het ruiken van natuurlijke materialen – allemaal belangrijke prikkels in de vroege ontwikkeling.
Hoe zet je treasure baskets in de groep?
Aan het begin van de dag kun je als pedagogisch medewerker één of meerdere treasure baskets klaarzetten op een rustige, uitnodigende plek in de baby- of dreumesgroep. Het liefst op een kleedje of mat, laag bij de grond, zodat kinderen er zelfstandig naartoe kunnen kruipen of lopen.
Belangrijk is dat je de inhoud regelmatig wisselt. Kinderen verliezen hun interesse als ze steeds hetzelfde zien. Door nieuwe materialen toe te voegen, blijft het mandje spannend en kan het spel zich verdiepen. Denk aan een thema (zoals natuur, keuken, stoffen, geluid) of speel in op de seizoenen.
Inspirerende voorbeelden voor treasure baskets
Hieronder enkele ideeën voor materialen die je kunt gebruiken – let op: veiligheid staat voorop! Controleer elk item zorgvuldig op stevigheid, grootte (voorkom verstikkingsgevaar) en schoonmaakbaarheid.
Huishoudelijke voorwerpen
- RVS maatbekers, garde, houten eierdopje
- Bamboe onderzetters, (houten) servetringen
- Lege (en goed schoongemaakte) kruidenpotjes met geur
Zachte materialen
- Lapjes stof, sjaaltjes of zakdoeken
- Gehaakte bolletjes, zachte borstels
- Verschillende soorten linten
Sensorische materialen
- Rammelende potjes (goed afgesloten)
- Glimmende materialen
- Gevuld geurzakje met lavendel of kaneel
Let erop dat minder meer is: 6 tot 10 materialen per mandje is voldoende. Kies bewust en geef het kind de ruimte om écht te onderzoeken.
In een wereld die vaak snel en druk is, zorgen treasure baskets juist voor rust en aandacht. Ze geven baby’s en dreumessen de kans om op hun eigen tempo te ontdekken, te voelen en te spelen. En als pedagogisch medewerker of ondernemer in de kinderopvang zie je hoe waardevol dat is: kinderen die helemaal opgaan in hun spel, terwijl jij de ruimte hebt om écht te observeren en aan te sluiten. Een eenvoudige mand vol ‘gewone’ spullen wordt zo een bron van verwondering – elke dag weer.
Een inspirerende teambijeenkomst geven
Ben jij een (naast houder en/of pedagogisch medewerker) pedagogisch coach? En wil je het team inspireren op het gebied van treasure baskets en materialengebruik en inrichting in het algemeen?
Dan is het online pakket ‘inspirerende programma’s voor teamcoaching’ echt wat voor jou. In dit pakket zitten 12 programma’s met verschillende onderwerpen die volledig zijn uitgewerkt met een draaiboek met opdrachten en eventuele formulieren en/of presentatie.
Een van de draaiboeken gaat over spelmaterialen en speelhoeken. Met leuke, interactieve opdrachten kun je het team veel inspiratie geven en nieuwe energie om nog meer uit de spelmaterialen en speelhoeken te halen. Er is ook een draaiboek over open materialen en loose parts beschikbaar, wat ook heel mooi aansluit op dit onderwerp.
Ik wens je veel plezier bij het verzamelen van materialen voor de treasure baskets en het samenstellen van deze leuke mandjes.
